ನವದೆಹಲಿ: ಗ್ರಾಹಕರ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸುವುದರಿಂದ ಯಾವುದೇ ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್ಗಳು ಮತ್ತು ಹೋಟೆಲ್ಗಳು ಗ್ರಾಹಕರಿಂದ ಸೇವಾ ಶುಲ್ಕ ಅಥವಾ ಟಿಪ್ಸ್ ಪಾವತಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸುವಂತಿಲ್ಲ ಎಂದು ದೆಹಲಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಇಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ.
“ಸೇವಾ ಶುಲ್ಕ ಅಥವಾ ಟಿಪ್ಸ್ ನೀಡಬೇಕೇ ಬೇಡವೇ ಎಂಬುದು ಗ್ರಾಹಕರ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿರಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸೇವಾ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ, ಬಲವಂತದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಅಭ್ಯಾಸವು ಗ್ರಾಹಕರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸುತ್ತದೆ” ಎಂದು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಪ್ರತಿಭಾ ಎಂ. ಸಿಂಗ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಭಾರತದ ಹೋಟೆಲ್ಗಳು ಮತ್ತು ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್ ಸಂಘಗಳ ಒಕ್ಕೂಟ (FHRAI) ಮತ್ತು ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್ ಸಂಘ (NRAI) ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಅರ್ಜಿಗಳ ಗುಂಪಿನ ಮೇಲೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನಿರ್ಧಾರ ಬಂದಿದೆ. ಇಬ್ಬರು ಅರ್ಜಿದಾರರ ಮೇಲೆ ತಲಾ 1 ಲಕ್ಷ ರೂ.ಗಳ ದಂಡವನ್ನು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ವಿಧಿಸಿದೆ. ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ಆದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿವೆ.
2022ರಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಗ್ರಾಹಕ ರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ (CCPA) ಹೊರಡಿಸಿದ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಎತ್ತಿಹಿಡಿದಿದೆ. ಇದು ಹೋಟೆಲ್ಗಳು ಮತ್ತು ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್ಗಳು ಆಹಾರ ಬಿಲ್ಗಳ ಮೇಲೆ ‘ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅಥವಾ ಪೂರ್ವನಿಯೋಜಿತವಾಗಿ’ ಸೇವಾ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ವಿಧಿಸುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುತ್ತದೆ. ಸೇವಾ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿಸುವ ವಿಧಾನವು ಬಲವಂತವಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕರು ಸೇವಾ ತೆರಿಗೆ ಅಥವಾ ಸರ್ಕಾರ ವಿಧಿಸುವ ಕಡ್ಡಾಯ ತೆರಿಗೆ ಮತ್ತು ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್ಗಳು ವಿಧಿಸುವ ಸೇವಾ ಶುಲ್ಕ ಅಥವಾ ಟಿಪ್ಗಳ ನಡುವೆ ಗೊಂದಲಕ್ಕೊಳಗಾಗಬಹುದು ಎಂದು ದೆಹಲಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ತನ್ನ ಆದೇಶದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದೆ.
“ವಿವಿಧ ಗ್ರಾಹಕ ದೂರುಗಳು ಮತ್ತು ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್ ಸ್ಥಾಪನೆಗಳ ಬಿಲ್ಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಸೇವಾ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ನಿರಂಕುಶವಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಬಲವಂತವಾಗಿ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಮನವರಿಕೆಯಾಗಿದೆ” ಎಂದು ಆದೇಶದಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸೇವಾ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗಿ ವಿಧಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಗ್ರಾಹಕರ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಹಕ್ಕಿನ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿದೆ. ಸೇವಾ ಶುಲ್ಕವು ಹೋಟೆಲ್ ಮತ್ತು ಸಿಬ್ಬಂದಿಯೊಂದಿಗಿನ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಭಾಗವಾಗಿದೆ ಎಂಬ ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಸಮರ್ಥನೆಯನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತು. ಈ ವಾದವನ್ನು ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಯಾವುದೇ ವಿಷಯಗಳು ಬೆಂಬಲಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿದೆ.